Κείμενο: Σοφία Πιτσικάλη (Sofia Sofeto).
Με την καλή μου φίλη, διαιτολόγο – διατροφολόγο Θεανώ Γουμενάκη, έχουμε ένα κοινό πάθος (πέρα από το καλό φαγητό), την προσφορά ενημέρωσης!
Αυτή την φορά συναντηθήκαμε ξανά για αυτό τον σκοπό. Έπειτα από τα άρθρα μας Διαβήτης και διατροφή αλλά και Θυρεοειδής και διατροφή, σκεφτήκαμε πως ήρθε η ώρα να πάμε ακόμη πιο “βαθιά”…
Οι εξελίξεις στην επιστήμη της διατροφής είναι ταχύτατες. Οι ενημερωμένοι επιστήμονες που τις ακολουθούν και συνεχίζουν να εκπαιδεύονται, να τις μαθαίνουν και να τις εφαρμόζουν, είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για όλους μας.
Η Θεανώ Γουμενάκη είναι μία τέτοια επιστήμονας! Νιώθοντας ιδιαίτερα τυχερή, που μπορώ να συζητώ μαζί της, της πρότεινα να μας παραχωρήσει αυτή την συνέντευξη, γιατί πιστεύω πως αξίζει να μαθαίνουμε, να προχωράμε και να φροντίζουμε με γνώση τον εαυτό μας αλλά και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Εκείνη όπως πάντα, με πολύ χαρά, δέχτηκε!
Ελάτε λοιπόν…
• Θεανώ, εξήγησε μας σε παρακαλώ, τι σημαίνει ο όρος «Διατροφογενετική» και «Διατροφογενωμική» Ποιες επιστήμες συνεργάζονται και ποιοι είναι οι στόχοι τους;
– Η επιστήμη της Διατροφής από το 2001, που έγινε η πλήρη αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος (DNA), απέκτησε πρόσβαση σε πολυάριθμα δεδομένα και διερεύνησε σε βάθος τον τρόπο που αλληλεπιδρούν οι γενετικές πληροφορίες και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Η μελέτη της αλληλεπίδρασης των γονιδίων και του περιβάλλοντος διεύρυνε τις γνώσεις μας και επέτρεψε σε επιστήμονες πολλών ειδικοτήτων, όπως της ιατρικής, της φαρμακευτικής και της διατροφής να αλλάξουν ριζικά την προσέγγισή τους ως επαγγελματίες υγείας και να κατευθύνουν πλέον τους ανθρώπους με βάση το μοναδικό γενετικό τους προφίλ.
Συγκεκριμένα στην επιστήμη της Διατροφής πλέον μιλούμε για τη Διατροφογενωμική και τη Διατροφογενετική. Η Διατροφογενωμική (Nutrigenomics) μελετά πώς το σύνολο των γονιδίων του οργανισμού μας αλλάζουν την έκφρασή τους θετικά ή αρνητικά με την επίδραση διατροφικών παραγόντων και η Διατροφογενετική (Νutrigenetics) μελετά τους συγκεκριμένους γονιδιακούς πολυμορφισμούς του κάθε ανθρώπου που είναι υπεύθυνοι για την ευεργετική ή μη ευεργετική δράση συγκεκριμένων διατροφικών συνηθειών.
Το επιστημονικό πεδίο της Διατροφογενετικής και της Διατροφογενωμικής μας οδήγησαν στη στοχευμένη και εξατομικευμένη διατροφική προσέγγιση, την Διατροφή Ακριβείας (Precision Nutrition) καταργώντας την εμπειρική «βλέποντας και κάνοντας» αλλά και γενικευμένες συστάσεις όπως: «ένα ποτήρι κρασί την ημέρα κάνει καλό στην καρδιά!». Μπορούμε πλέον να αποκωδικοποιήσουμε τις μοναδικές για τον καθένα μας γενετικές ιδιαιτερότητες και να τις μεταφράσουμε σε ένα πραγματικά μοναδικό πρόγραμμα Διατροφής Ακριβείας αλλά και τρόπου ζωής, που θα ανταποκρίνεται απόλυτα στις ανάγκες μας!
• Σε ποιους ανθρώπους απευθύνεται η Διατροφογενετική. Υπάρχουν κάποια όρια στην ηλικία;
– Είναι γνωστό πως η ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή είναι ευεργετική για όλους μας σε όλα τα στάδια της ζωής μας, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αποκρινόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο, ή ότι έχουμε τις ίδιες διατροφικές ανάγκες. Όπως αναφέραμε, ο καθένας από εμάς έχει το δικό του, μοναδικό γενετικό υλικό (DNA) και το δικό του, μοναδικό τρόπο ζωής. Έτσι, οι καθημερινές μας συνήθειες, συνειδητές ή μη (διατροφή, κάπνισμα, άσκηση, άγχος, περιβάλλον, κλπ.) δεν είναι στον ίδιο βαθμό ευεργετικές ή επιβαρυντικές για τον καθένα από εμάς. Θα ήθελα να τονίσω ότι ΔΕΝ πρόκειται για μια ακόμα δίαιτα αλλά για την πιο σύγχρονη διατροφική προσέγγιση με ακρίβεια βάση του γενετικού υλικού που περιέχουν όλα μας τα κύτταρα, δηλαδή το DNA. To DNA του κάθε μας κυττάρου αποτελείται από 3 δισεκατομμύρια σημεία (θέσεις) και το κάθε σημείο περιέχει μια συγκεκριμένη πληροφορία που δεν αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής μας.
Ο έλεγχος της διατροφογενετικής πραγματοποιείται μια φορά στη ζωή του κάθε ανθρώπου και μας δίνει πληροφορίες που μπορούν να αξιοποιηθούν σε όλη μας τη ζωή είτε σε επίπεδο πρόληψης, είτε σε επίπεδο θεραπείας σχετικά με παθήσεις όπως η Παχυσαρκία, ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου ΙΙ, η Οστεοπόρωση, οι Δυσλιπιδαιμίες, η Θρομβοφιλία, το Μεταβολικό Σύνδρομο, η Υπέρταση, τα Καρδιαγγειακά Νοσήματα κ.α.
Επιπλέον, λαμβάνουμε πληροφορίες για τις ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες, την απόκριση του σε συμπληρώματα διατροφής, στον καφέ και το αλκοόλ που είναι αξιοποιήσιμες σε κάθε ηλικία.
Η Διατροφογενετική μας δίνει εξατομικευμένες πληροφορίες για την ποιότητα της υγείας και της νεανικής εμφάνισης κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας. Παράλληλα, εξετάζονται και πολυμορφισμοί που έχουν συσχετιστεί ισχυρά με αυξημένο κίνδυνο για φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και σχηματισμό λιπώδους ήπατος. Στην ανάλυση μελετώνται και γενετικές ιδιαιτερότητες που έχουν συσχετιστεί με τη μακροζωία και δίνονται προτάσεις καλύτερης διαχείρισης των σχετικών γενετικών κινδύνων.
Επομένως, η διατροφογενετική απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, είτε είναι υγιείς για να βελτιστοποιήσουν μόνιμα το επίπεδο της υγείας τους είτε για να πάρουν επιπλέον εξειδικευμένες πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένες μεταβολικές διαταραχές τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και για την αποτελεσματικότερη θεραπεία αυτών.
• Μετά την λήψη των αποτελεσμάτων του τεστ, μπορεί ο εξειδικευμένος διατροφολόγος, όπως εσύ, να αξιοποιήσει τα δεδομένα αυτά ώστε να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη ή κάποιο άλλο μεταβολικό νόσημα, να ρυθμίσουν με πιο αποτελεσματικό τρόπο την διατροφή τους;
– Αυτό ακριβώς είναι ο στόχος της διατροφογενετικής να μπορούν οι διατροφολόγοι που έχουν εκπαιδευτεί στον τομέα αυτό να παρέχουν υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών, καθώς πρόκειται για διατροφή ακριβείας όχι απλά εξατομικευμένη διατροφή. Μετά τον έλεγχο της διατροφογενετικής δίνονται συστάσεις που αφορούν πληροφορίες σχετικά με το γονιδίωμα που επηρεάζουν και επηρεάζονται από τη διατροφή και έτσι εξοικονομούμε χρόνο και κόπο με την καλύτερη κατανόηση του οργανισμού μας.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα σχετικά με τον ΣΔ τύπου 2 και γιατί η διατροφή ακριβείας κρίνεται αναγκαία για την αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Το ποσοστό υδατανθράκων που μπορεί ο καθένας μας να μεταβολίσει ποικίλει ανάλογα με το DNA και μπορεί να έχει διαφορά ακόμα και πάνω από 10% . Συνεπώς ο διατροφολόγος έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει με ακρίβεια το ποσοστό που ο συγκεκριμένος διαβητικός μπορεί να συμπεριλάβει στη διατροφή αντί να ακολουθήσει γενικές συστάσεις που ενδεχομένως να έχουν μεγάλη απόκλιση. Είναι γνωστό ότι προτείνεται η κατανάλωση Φυτικών Ινών για την καλύτερη διαχείριση του ζαχάρου όμως δεν έχουν όλοι στον ίδιο βαθμό την ευεργετική και προστατευτική δράση τους. Επομένως, πρακτικά σε ορισμένους διαβητικούς τύπου 2 η κατανάλωση λαχανικών μαζί με το γεύμα μπορεί να βελτιώσει τις τιμές του μεταγευματικού ζαχάρου σε κάποιους άλλους όμως αυτό δεν θα συμβεί. Η κατανάλωση πρωινού γεύματος σε ορισμένους διαβητικούς τύπου 2 θα πρέπει να γίνεται νωρίς το πρωί ενώ σε κάποιους άλλους προτείνεται να γίνεται αργότερα και αυτό καθορίζεται βάση των γονιδίων τους σύμφωνα με τους κιρκαδιανούς ρυθμούς (θέσεις που συσχετίζονται με τη λειτουργιά του βιολογικού ρολογιού ). Η ευεργετική δράση από τη λήψη συμπληρώματος ψευδαργύρου/ σιδήρου σε υψηλή αναλογία αλλά και η ανταπόκριση λήψης συμπληρώματος βιταμίνης D καθορίζεται από το γονιδίωμα του κάθε ατόμου με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου ΙΙ. Πολλοί συχνά έρχονται στο γραφείο Διαβητικοί τύπου ΙΙ με την πεποίθηση ότι αν χάσουν βάρος θα ρυθμιστεί το ζάχαρό τους όμως το αν ρύθμιση του ζαχάρου εξαρτάται από τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) καθορίζεται από το γονιδιακό προφίλ, δηλαδή δεν υπάρχει πάντα αντιστοιχία ώστε να μπορεί να δοθεί ως γενική οδηγία αυτό που συνηθιζόταν να λέγεται από επαγγελματίες υγείας: «χάσε βάρος για να ρυθμιστεί το ζάχαρό σου».
• Γιατί ο καθένας μας έχει διαφορετικές διατροφικές ανάγκες παρόλο που πάσχουμε από την ίδια νόσο; Πως ο γενετικός μας κώδικας επηρεάζει την ανάγκη μας για συγκεκριμένες τροφές και πως μας “χτυπάει το καμπανάκι” ώστε να αποφεύγουμε κάποιες που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας;
– Ο καθένας μας έχει διαφορετικές διατροφικές ανάγκες παρόλο που πάσχουμε από την ίδια νόσο γιατί πολύ απλά είμαστε διαφορετικοί σε γονιδιακό επίπεδο, ακόμα και τα αδέρφια μπορεί να έχουν κληρονομήσει διαφορετικό γονιδιακό συνδυασμό από τους γονείς τους.
Τροφές όπως το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, τα ιχθυέλαια, το ακτινίδιο, ο καφές, το κόκκινο κρασί, το αλάτι σε ορισμένα γενετικά προφίλ έχουν ευεργετική δράση και προτείνεται η πρόσληψή τους για θεραπεία ή και πρόληψη έναντι ορισμένων παθήσεων όπως τα καρδιαγγειακά και ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου ΙΙ όμως σε κάποια άλλα ενδέχεται να μην έχουν αντίστοιχη ευεργετική δράση. Επομένως, παύουν να ισχύουν οι γενικευμένες συστάσεις όπως ένα ποτηράκι κρασί είναι καλό για την καρδιά ή είναι ασφαλής η κατανάλωση 1 έως 2 ποτήρια καφέ την ημέρα καθώς αυτό πλέον γνωρίζουμε ότι εξαρτάται από το γενετικό προφίλ του κάθε ανθρώπου.
Επιπλέον, τροφές όπως το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας (λουκάνικο, μπέικον κλπ.) είναι γνωστό ότι λόγω της σύστασής του και της επεξεργασία τους η συχνή κατανάλωση τους ενδέχεται να είναι επιβλαβής για την υγεία όμως σε ορισμένους γονότυπους ενδέχεται οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου να είναι περισσότερες και αυτό «χτυπάει το καμπανάκι» και μάλιστα δυνατά για το αντίκτυπο που έχουν στην υγεία μας.
• Το τεστ της Διατροφογενετικής μπορεί να μας ενημερώσει για δυσανεξίες ή τροφικές αλλεργίες που υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν στο μέλλον;
– Η Διατροφογενετική μπορεί να μας ενημερώσει για τη γενετική προδιάθεση για εμφάνιση δυσανεξίας στη λακτόζη, δηλαδή στην κατανάλωση γαλακτοκομικών ή και για δυσανεξία στη γλουτένη δηλαδή στην κατανάλωση σίτου, σίκαλης και κριθαριού. Η δυσανεξία μπορεί να έχει κληρονομηθεί είτε από τον ένα γονιό (ετεροζυγωτία) είτε και από τους δυο γονείς (ομοζυγωτία). Στην δεύτερη περίπτωση οι πιθανότητες να εκδηλωθεί είναι μεγαλύτερες και συνήθως υπάρχει συμπτωματολογία από νεαρή ηλικία.
• Πόσο καλά “μας ξέρουν” τα γονίδια μας; Μπορούμε μετά το τεστ να πάρουμε απαντήσεις για θέματα που επηρεάζουν την ψυχική υγεία μας σε συνδυασμό με τις διατροφικές μας συνήθειες;
– Τα γονίδιά μας δίνουν πληροφορίες σχετικά με την ενσυναίσθηση, την ανάγκη για επιβράβευση αλλά και την πιθανότητα για συναισθηματική πρόσληψη τροφής και εκδήλωση Διατροφικών Διαταραχών.
Θα μπορούσατε να με ρωτήσετε πώς η ενσυναίσθηση σχετίζεται με τη διατροφή. Οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν γονιδιακά υψηλή ενσυναίσθηση τείνουν να «μιμούνται» διατροφικά το περιβάλλον τους. Επιπλέον, παιδιά με χαμηλή ενσυναίσθηση, που μεγάλωσαν σε προβληματικό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, αντιμετώπιζαν περισσότερα προβλήματα με το βάρος τους σε σχέση με παιδιά διαφορετικού γονοτύπου.
Ακόμα, σύμφωνα με το αποτέλεσμα μελέτης σε άτομα με γονιδιακό που έχει υψηλή πιθανότητα εκδήλωσης εξάρτησης από επιβράβευση συχνά αναζητούν επιβράβευση μέσα από το φαγητό.
Οι αιτίες για μια Διατροφική Διαταραχή μπορεί να είναι πολλές η έναρξη όμως γίνεται μόνο αν το άτομο μπει σε «δίαιτα». Αυτή είναι μια σπουδαία πληροφορία καθώς όταν κάποιος έχει τη γονιδιακή αυτή προδιάθεση και επιθυμεί να αλλάξει το σωματικό του βάρος ο διαιτολόγος, ο οποίος θα πρέπει να έχει γνώση και εκπαίδευση σχετική με τις Διατροφικές Διαταραχές και να συνεργαστεί μαζί του ΧΩΡΙΣ το «τυπικό» διαιτολόγιο.
Πολλοί άνθρωποι παλεύουν με την κατάθλιψη κάποιοι από αυτούς ταυτόχρονα αντιμετώπισαν και πρόβλημα με το βάρος τους. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν άτομα που σύμφωνα με τον γονότυπό τους όταν τελικά εκδήλωσαν κατάθλιψη αυξήσαν περισσότερο το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) τους, την αναλογία δηλαδή του βάρους με το ύψος, σε σχέση με άτομα διαφορετικού γονοτύπου
Η ευπάθεια που έχει ο κάθε άνθρωπος στο stress και η διατροφική του συμπεριφορά σε περιόδους stress επηρεάζεται από τα γονίδιά του. Πολλοί άνθρωποι είναι πιο ευπαθείς στη συναισθηματική πρόσληψη τροφής σε καταστάσεις stress και αυτό τους οδηγεί σε αύξηση του σωματικού τους βάρους. Ο διαιτολόγος θα πρέπει να έχει υπόψη του ότι αν το άτομο αυτί διανύει περίοδο stress στη ζωή του είναι δύσκολο να ακολουθήσει τη δίαιτα και να σημειώσει απώλεια βάρους και να εστιάσει στη διαχείριση της συναισθηματικής τροφής εφόσον διαθέτει την κατάλληλη εκπαίδευση και τις δεξιότητες για να το κάνει αυτό.
• Μέσα από την εμπειρία σου μέχρι τώρα, θεωρείς πως όταν ένα άτομο μάθει τα αποτελέσματα του τεστ, φαίνεται πιο αποφασισμένο να ακολουθήσει τις συμβουλές σου; Νιώθει πως αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση που του κάνεις, είναι καλύτερα προσαρμοσμένη πάνω του; Πόσο σε βοηθάει αυτό, στο να πετύχεις το βέλτιστο αποτέλεσμα μαζί του;
– Μέσα από την εμπειρία μου, των τελευταίων έξι ετών που ασχολούμαι με τη διατροφογενετική, τα άτομα που αποφασίζουν να κάνουν τον έλεγχο της διατροφογενετικής αποκτούν βαθύτερη κατανόηση του εαυτού τους, η γνώση αυτή είναι πολλές φορές απελευθερωτική από σκέψεις όπως «μήπως είναι η ιδέα μου ότι τρώω το ίδιο με άλλους ανθρώπους αλλά παίρνω περισσότερο βάρος» ή ακόμα και «δε νιώθω εύκολα κορεσμό και αδυνατώ να διαχειριστώ μικρότερες ποσότητες τροφής» ή «τι συμβαίνει με το ζάχαρο μου και δεν ανταποκρίνεται σε γενικές συστάσεις;». Είναι ευκολότερο να αποδεχτούν αλλά και να διαχειριστούν π.χ. τη δυσανεξία στη λακτόζη γιατί παύουν να σκέφτονται ότι οι άλλοι δεν έχουν ενοχλήσεις ή να ακούν προτροπές του περιβάλλοντός τους «έλα φάε, δεν πειράζει». Βρίσκουν απάντηση σε ερωτήματα που συνήθως τους απασχολούν από νεαρή ηλικία και το σημαντικότερο λύσεις που μπορούν να εφαρμόσουν και θα τους επιτρέψουν να βελτιστοποιήσουν την υγεία τους σε συναισθηματικό και σε σωματικό επίπεδο καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η διατροφική ακριβείας ( Precision Nutrition) δεν είναι απλά εξατομικευμένη προσέγγιση είναι η διατροφή που ταιριάζει «γάντι» ξεχωριστά στον καθένα και απολαμβάνει το βέλτιστο αποτέλεσμα.
• Πώς ένας αθλητής θα ωφεληθεί από έναν έλεγχο γονιδιακό; Ποιες πληροφορίες θα τον βοηθήσουν ώστε να βελτιώσει τις επιδόσεις του;
– Ο έλεγχος της διατροφογενετικής πέραν από την διατροφή ακριβείας που φυσικά σε έναν αθλητή θα μεγιστοποιήσει τις αποδόσεις του μπορεί να δώσει σημαντικές κατευθύνσεις σχετικά με την άσκηση σε αθλητές ή και απλά σε αθλούμενους.
Ο έλεγχος γενετικών τροποποιήσεων που γίνεται διευκολύνει να αποφασίσει αν ο αθλούμενος θα έχει υψηλότερες επιδόσεις σε αθλήματα δύναμης ή αντοχής καθώς και πιο άθλημα ταιριάζει καλύτερα σε άτομα με αντίστοιχο γενετικό προφίλ. Στόχος είναι η επιλογή κατάλληλου αθλήματος και η ορθή προπονητική καθοδήγηση από τον προπονητή με βάση τις εξειδικευμένες δυνατότητες και ανάγκες του αθλητή.
Επίσης, ανιχνεύονται γενετικές τροποποιήσεις που σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα τραυματισμού στους τένοντες π.χ. ρήξη αχίλλειου τένοντα και στα οστά (κατάγματα και προδιάθεση για οστεοπόρωση) με τη γενετική δυνατότητα αποκατάστασής τους. Επομένως, αποτρέπονται οι επίπονοι τραυματισμοί στη διάρκεια των αθλημάτων με κατάλληλη πρόληψη και προπόνηση.
Ακόμα, η ψυχολογική κατάσταση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις επιδόσεις ενός αθλητή και βάση των γενετικών τροποποιήσεων που ελέγχονται μπορεί ο αθλητής να χρειάζεται μεγαλύτερη ψυχολογική στήριξη για να πετύχει τους στόχους του.
Η πιθανή προδιάθεση σχετικά με φλεβική θρόμβωση αποτελεί σημαντική πληροφορία καθώς χορηγείται αντιπηκτική αγωγή σε περίπτωση τραυματισμών που απαιτούν χειρουργική παρέμβαση.
Τέλος, ο αθλητής μπορεί να μάθει αν φέρει πολυμορφισμούς που συναντώνται συχνότερα σε πρωταθλητές με στόχο την ταυτοποίηση γενετικών τροποποιήσεων που καθορίζουν την προδιάθεση για αυξημένες επιδόσεις.
Οι εξειδικευμένες πληροφορίες που παρέχονται στους αθλητές στοχεύουν στην ενίσχυση των επιδόσεών τους με την παράλληλη προστασία της υγείας τους και την πρόληψη αθλητικών τραυματισμών.
• Στα παιδιά, πόσο σημαντικό είναι να γίνει ο γονιδιακός έλεγχος; Ποια είναι η μικρότερη ηλικία παιδιού που πήρες αποτέλεσμα; Πόσο εύκολο είναι για την οικογένεια του να εφαρμόσει τις συμβουλές σου σύμφωνα με αυτά τα αποτελέσματα;
– Τα παιδιά πραγματικά μπορούν να έχω τα μέγιστα οφέλη από τη διατροφογενετική καθώς εφαρμόζουν συνδυαστικές πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή και την άσκηση. Είναι γεγονός ότι όσο καλύτερα τρεφόμαστε από την παιδική μας ηλικία τόσο καλύτερο επίπεδο υγείας αποκτούμε ως ενήλικες. Οι γονείς μπορούν πραγματικά να κάνουν ένα μεγάλο δώρο στα παιδιά τους και να λάβουν αποφάσεις για την καλύτερη ανάπτυξη των παιδιών και να συμβάλλουν ουσιαστικά στην πρόληψη εκδήλωσης διατροφοεξαρτώμενων παθήσεων στη ζωή τους. Όταν οι γονείς επιλέγουν συνειδητά τη διατροφογενετική για τους ίδιους και για τα παιδιά τους είναι έτοιμοι να δεχτούν το δώρο αυτό στη ζωή τους. Οι συστάσεις είναι απλές και κατανοητές και μπορούν να εφαρμοστούν από την οικογένεια.
Ας έχουμε κατά νου ότι ο τρόπος που διατρεφόμαστε ως παιδιά είναι πιο εύκολο να παραμείνει και στην ενήλικη ζωή μας από το να αλλάξει.
Η μικρότερη ηλικία παιδιού που πήρα αποτελέσματα ήταν μόλις έξι μηνών και ως σήμερα που είναι σχεδόν έξι ετών οι πληροφορίες ήταν εύστοχες και πολύτιμες σε κάθε βήμα της ανάπτυξής του.
Εύχομαι στο άμεσο μέλλον οι άνθρωποι πριν ακόμα γίνουν γονείς να διατρέφονται σύμφωνα με το γονιδιακό τους προφίλ και στη συνέχεια να εκπαιδεύουν διατροφικά και τα παιδιά τους ώστε να τρέφονται σύμφωνα με τις δικές τους γονιδιακές ιδιαιτερότητες και κάθε γενιά να βελτιστοποιεί την υγεία της.
• Πώς ένα άτομο που θέλει να χάσει βάρος, θα επωφεληθεί απ’ τις εξατομικευμένες πληροφορίες που του δίνει η διατροφογενετική; Ποιες είναι ακριβώς αυτές οι πληροφορίες; Πώς βοηθούν τον διατροφολόγο στο να δημιουργήσει το διατροφικό του πλάνο;
– Το αίτημα για απώλεια βάρους ή όπως προτιμώ να λέω το αίτημα για να ξεφορτωθούν το περιττό βάρος είναι το πιο συνηθισμένο στα γραφεία των διαιτολόγων.
Η διατροφογενετική θα δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις και φυσικά παρεμβάσεις για το αν ένα άτομο έχει γονίδια παχυσαρκίας, δηλαδή αν παίρνει εύκολα βάρος σε σχέση με άτομα διαφορετικού γονιδιακού προφίλ και ιδιαίτερα με την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων όπως κορεσμένα λίπη και τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακα και φυσικά συγκεκριμένη διατροφική παρέμβαση ώστε να επιτύχει τον στόχο του.
Το πόσο εύκολα ανακτά κάποιος βάρος μετά από μια δίαιτα απώλειας είναι επίσης γονιδιακό και επιδέχεται συγκεκριμένη παρέμβαση για την αποφυγή του.
Οι διαιτολόγοι εκπαιδεύονται στην κατάρτιση διαιτολογίων σε φυσιολογικές καταστάσεις με μια μέση πρόσληψη μακροθρεπτικών συστατικών (υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών). Τα ποσοστά αυτά όμως στην πραγματικότητα διαφέρουν από γονότυπο σε γονότυπο και μπορεί να έχουμε σημαντικές αποκλίσεις ή και ακόμα να είναι διαφορετικά όταν θέλουμε να επιτύχουμε μείωση σωματικού βάρους από όταν θέλουμε να διατηρήσουμε το επιθυμητό βάρος. Τι ποσοστό υδατάνθρακα, πρωτεΐνης και λίπους μπορεί να καταναλωθεί για την ταχύτερη απώλεια βάρους αλλά και αν προτιμάται φυτική ή ζωική πρωτεΐνη διαφοροποιείται σημαντικά σύμφωνα με το γονιδιακό προφίλ.
Τέλος, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα σκορ γενετικού κινδύνου για απώλεια οστικής μάζας μετά από δίαιτα απώλειας βάρους ώστε να αποφευχθεί.
Όλες αυτές οι πληροφορίες βοηθούν τον διατροφολόγο στο να δημιουργήσει ένα διατροφικό πλάνο αλλά η πληροφορία για συναισθηματική πρόσληψη τροφής και πιθανότητα εμφάνισης διατροφικής διαταραχής βοηθά έναν εκπαιδευμένο διαιτολόγο με γνώσεις και δεξιότητες σχετικά με το αντικείμενο αυτό στο να ΜΗΝ διαμορφώσει ένα διατροφικό πλάνο και να εργασθεί με διαφορετικό τρόπο. Ένα μεγάλο ποσοστό των παχύσαρκων ανθρώπων είναι συναισθηματικά τρεφόμενο και αυτό απαιτεί μια διαφορετική διαχείριση και όχι να μπουν στη διαδικασία να ακολουθήσουν ένα διαιτολόγιο.
• Ποιο πιστεύεις πως είναι το μέλλον της επιστήμης της διατροφής; Θεωρείς πως η συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση στις νέες τεχνολογίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τον κλάδο σου;
– Πολλοί άνθρωποι είτε για να χάσουν βάρος είτε λόγω μόδας είτε λόγω ιδεολογίας είτε λόγω άσκησης ακολουθούν μοτίβα διατροφής όπως η διαλειμματική δίαιτα, η πρωτεϊνική δίαιτα, η χορτοφαγία, η δίαιτα χωρίς γλουτένη και πολλές άλλες που βρίσκουν συνήθως διαθέσιμες στο διαδίκτυο. Θα πρέπει όμως να αναρωτηθούν είναι αυτή η δίαιτα κατάλληλη για εμένα; Θα ωφελήσει ή θα ζημιώσει την υγεία μου; Και απάντηση είναι: εξαρτάται! Εξαρτάται από το ιδιαίτερο γονιδιακό προφίλ το οποίο θα απαντήσει στα διατροφικά ερωτήματα συγκεκριμένα για τον κάθε άνθρωπο.
Οι επαγγελματίες υγείας που θα πρέπει να εμπιστευτούμε σχετικά με τη διατροφογενετική καλό είναι να είναι εκπαιδευμένοι τόσο στον τομέα αυτό ώστε να μπορούν να κατανοήσουν και να «μεταφράσουν» σε απλή και κατανοητή γλώσσα τα αποτελέσματα αλλά και να έχουν γνώσεις και εμπειρία σχετικά με την διατροφική διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη, της Θρομβοφιλία, της Παχυσαρκίας, των Καρδιαγγειακών, της Υπέρτασης, το Μεταβολικό Σύνδρομο, την Οστεοπόρωση και της Συναισθηματικής Πρόσληψης Τροφής και των Διατροφικών Διαταραχών ώστε να διαχειριστούν τα περιστατικά αυτά με καίριες παρεμβάσεις.
Ευελπιστώ ότι στο μέλλον κάθε άνθρωπος από τη γέννησή του θα έχει όλες τις απαραίτητες γονιδιακές πληροφορίες, την «γονιδιακή διατροφική τους ταυτότητα», όπως την ονομάζω με στόχο την ευζωία και την μακροζωία του. Η γνώση είναι δύναμη, όπως συνηθίζεις να λες, και όποιος γνωρίζει καλύτερα τον εαυτό του, μπορεί να μάθει πώς να διατρέφεται καθόλη τη διάρκεια της ζωής του ώστε να έχει το βέλτιστο επίπεδο υγείας και το μέγιστο προσδόκιμο ζωής.
• Τέλος, ευχαριστώντας σε για την κουβέντα αυτή, θα ήθελα να μας βοηθήσεις σχετικά με την διατροφογενετική, δίνοντας μας τις συμβουλές σου για το ποιους επαγγελματίες θα πρέπει να εμπιστευτούμε όταν αποφασίσουμε να κάνουμε τον έλεγχο, ώστε να είμαστε βέβαιοι για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων;
– Προσωπικά επέλεξα να συνεργαστώ με το πανελλαδικό δίκτυο “GENOSOPHY Discover Yourself” που αποτελεί εγκεκριμένο κέντρο εκτέλεσης διατροφογενετικού ελέγχου και συνεργάζεται με επιλεγμένους και επιστημονικά καταρτισμένους επιστήμονες υγείας – διατροφολόγους, οι οποίοι ενημερώνονται συνεχώς πάνω στα τελευταία επιστημονικά ευρήματα, με σκοπό τη βέλτιστη υποστήριξη κάθε διαιτωμένου σε ατομικό επίπεδο. Οι σύγχρονες υπηρεσίες προδιαθεσικής γονιδιωματικής GENOSOPHY αποτελούν τελευταίας τεχνολογίας γενετικά τεστ στην Ελλάδα, αλλά και Διεθνώς, και στοχεύουν σε διορθωτικές παρεμβάσεις εξατομικευμένης διατροφής και τρόπου ζωής. Το δίκτυο της GENOSOPHY αξιοποιεί και συμμετέχει σε μελέτες υψηλού κύρους σε συνεργασία με καθηγητές κορυφαίων ελληνικών πανεπιστημίων, ειδικεύεται σε γενετικές ιδιαιτερότητες του Ελληνικού πληθυσμού, είναι μοναδικό στην Ευρώπη στη χρήση γενετικών σκορ αντί μεμονωμένων πολυμορφισμών και στην παροχή εξατομικευμένων λύσεων σε διατροφοεξαρτώμενα νοσήματα όπως η Παχυσαρκία και ο Διαβήτης τύπου ΙΙ.
Θέλω να ευχαριστήσω για ακόμα μια φορά την διαιτολόγο Θεανώ Γουμενάκη για την πολύτιμη συνεισφορά της. Δείτε παρακάτω τα στοιχεία επικοινωνίας μαζί της.
Μέχρι την επόμενη φορά που θα συναντηθούμε, σας φιλώ γλυκά!
Σοφία.
2 σχόλια
Πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία!
Σας ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες
Χαίρομαι πολύ που το βρήκατε ενδιαφέρον. Να είστε καλά.